วันจันทร์ที่ 17 พฤษภาคม พ.ศ. 2553

ชะมวง (Guttiferae)

ชะมวงเป็นไม้ยืนต้นที่มีความสูงมากถึง 10 เมตร กิ่งก้านจะไปแตกอยู่ช่วงบนของลำต้น




มองเห็นเป็นพุ่มกลมโปร่ง เปลือกไม้สีน้ำตาลเข้ม ส่วนใบมีความหนา สีเขียวอ่อน หรือสีเขียวอมม่วงแดง รูปใบจะเรียว ปลายใบแหลม ชอบใบเรียบ ออกเป็นใบเดี่ยวคู่ตรงข้ามกัน เมื่อชิมดูจะมีรสชาติเปรี้ยว ดอกจะออกตามกิ่งมีขนาดเล็กกลีบแข็งสีเหลืองนวล ให้กลิ่นหอมเล็กน้อย เมื่อออกเป็นผล ผลจะมีทรงกลม เนื้อข้างในเหลืองหนามีรสฝาด มี 4-6 เมล็ด

ประโยชน์



ยอดอ่อนนิยมนำมากินสดเคียงกับน้ำพริก หรืออาหารคาวต่าง ๆ ผลสุกให้รสเปรี้ยวจึงมักนิยมนำมาทำอาหาร ที่นิยมกันก็ได้แก่ หมู หรือ เนื้อต้มชะมวง เมื่อกินใบหรือผลชะมวงเข้าไป จะมีคุณสมบัติเป็นยาสมุนไพร ช่วยแก้ท้องผูก แก้ไข้ และทำลายเสมหะได้

นอกจากนั้นก็มีประโยชน์ในอุตสาหกรรม โดยใช้ผลและใบแก่มาหมักเพื่อฟอกหนังวัวควาย ส่วนเปลือกต้นและยางใช้เป็นสีย้อมผ้าที่ให้สีเหลือง

วิธีปลูก

ชะมวงสามารถเจริญเติบโตได้ดีในดินทุกสภาพ มีระบบรากที่ลึก ฝั่งแน่นถ้าเอามาลงดินจะได้จะได้ต้นไม้ที่สูงใหญ่ จะใช้ต้นกล้าหรือเพาะเมล็ดปลูกก็ได้ แต่ถ้าเอามาลงกระถางก็จะได้ต้นที่สูงเพียง 25-40 เซนติเมตร ถ้าได้รับแสงแดดที่มากพอ ต้นชะมวงจะแตกยอด และใบอ่อนให้เก็บอยู่เสมอ